YÖK Denkliği ve Üniversitelerin Tanınması
Yurtdışında eğitim almaya karar veren öğrenci ve velilerin ilk aklına gelen soru “YÖK DENKLİĞİ VAR MI?” olur. YÖK denkliği hakkında uygulamalara geçmeden önce, bu uygulamalarla ilgili genellikle karıştırılan iki önemli başlığı tanımlamak gerekiyor.
YÖK Tarafından Tanınma
Tanınma, üniversiteler ile ilgili bir durumdur. Yurtdışında gideceğiniz ülke, üniversite, üniversitenin fiziki yapısı, kadro yapısı, eğitim uygulamaları gibi kriterler incelenerek üniversitelerin uygunluğuna; daha doğrusu eğitim kurumunun üniversite vasfı taşıyıp taşımadığına karar verilir. Bir diploma için denklik başvurusu yapabilmeniz için öncelikle diplomayı aldığınız üniversitenin YÖK tarafından tanınıyor olması gerekir. Genellikle devlet üniversiteleri ile geçmişi olan özel üniversiteler YÖK tarafından tanınır.
Yurtdışında okuyacağınız üniversitenin YÖK tarafından tanınıp tanınmadığını öğrenmek için YÖK’e dilekçe vermeniz gerekiyor. Dilekçeye adınızı, soyadınızı, telefonunuzu, adresinizi, istenen okulun tam adını (Orjinal adı, İngilizce adı, Türkçe adı), okulun bulunduğu ülkeyi, şehri, ilgili bölümün adını, almak istediğiniz eğitim düzeyini (ön lisans, lisans, yüksek lisans) mutlaka yazınız, daha sonra YÖK Denklik Birimi’ne posta ya da kargo ile gönderiniz. Cevap en geç 15 gün içinde dilekçede belirtilen adrese postalanır.
Telefon (Denklik İşlemleri ve Başvuru Sorgulama): 444 8 965 (444 8 YÖK)
Adres: Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı : 06539
Bilkent / ANKARA
E-posta: denklik@yok.gov.tr
YÖK Denkliği
Denklik almış olduğunuz eğitimin içeriği ile ilgili bir konudur. Temel olarak anlamı eğitiminiz boyunca almış olduğunuz zorunlu derslerin ve içeriklerinin, Türkiye’de aynı bölümün zorunlu dersleri, içerik ve yoğunluklarıyla uyumlu olması aranır. Bu uyum ve uygunluk varsa aldığınız diplomaya denklik verilir. Bu uyumun olmaması durumunda ise, eksik görülen dersleri Türkiye’de bir üniversitede almanız ya da denklik sınavına girmeniz istenebilir. Denklik sınavında 100 üzerinden 50 puanı almanız durumunda diplomanıza denklik verilir.
Örnek verecek olursak, yurt dışında YÖK’ün tanıdığı bir Üniversite’de HUKUK okursanız, mezuniyet sonrası Türkiye’ye döndükten sonra, denklik almak için eksik derslerinizi tamamlamanız gerekir. Örneğin İngiltere’de okuduğunuz Hukuk, Türkiye’yi ilgilendirmez, daha doğrusu, bizim mevzuatımız ayrıdır, onlarınki ayrıdır. YÖK, ortak dersleri belirledikten sonra kalan 15-20 civarında bir dersi Türkiye’deki bir üniversitede tamamlamanızı ister. Bu da 2-3 yılınıza mal olur. Yurt dışında YÖK’ün tanıdığı bir Üniversite’de, makine mühendisliği okuyan bir öğrencinin, aynı şekilde mezun olduktan sonraki denklik başvurusunu YÖK doğrudan tanır, ya da en fazla bir seviye tespit sınavına girmesini talep edebilir.
YÖK denklik işlemleri konusunda özellikle Avrupa Birliği süreci ve Bologna anlaşması kapsamında önemli gelişmeler olmuş, YÖK’ün bu konudaki tavrı oldukça olumlu yönde ilerleme sağlamıştır. Özellikle Avrupa Birliği ülkeleriyle birliğe üye ülkelerde alınan diplomalarda tanınma ya da denklik anlamında herhangi bir sorun kalmamıştır. Birliğe üye olmayan ama Bologna anlaşması kapsamındaki ülkelerde de (Örn: Rusya, Ukrayna) diplomaların tanınması ve denklik almasıyla ilgili önemli bir engel kalmamıştır. Yurtdışında okuyan öğrenciler artık denklik konusunda aşılmaz engellerle karşılaşmıyorlar.
Yurtdışındaki üniversitelere ÖSYM-YÖK aracılığı ile yerleşenler (ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzunda yazan üniversitelere“Azerbaycan, Bosna Hersek, Gürcistan, Makedonya, Moldova” yerleşenler) mezuniyet sonrasında gerekli evraklarla başvurunca denklikleri onaylanmaktadır.
ELT aracılığı ile yurt dışındaki yüksek öğretim kurumlarına yerleşen öğrenciler için;
Denklik önemli değil ise;
Türkiye’ye geldikten sonra icra edeceğim meslekle ilgili denklik işlemi benim için önemli değil, Türkiye’de özel sektörde, ya da diplomanızı yurtdışında tanıyan ülkelerde yoluma devam edeceğim diyorsanız sadece lise diplomanızla ELT’ye gelmeniz yeterlidir. Örneğin bilgisayar, tasarım, işletme, müzik, sinema vb bölümlerden mezun olanlar, Türkiye’ye geldiklerinde genellikle özel sektörde çalışmakta ve dolayısı ile denklik bu meslek gruplarındaki işverenler için bir önem arz etmemekte, zira özel sektörde denkliğe değil, alınan eğitimin kalitesine, adayın kendisini nasıl geliştirdiğine bakılır. Amerika, İngiltere, Kanada, Avustralya, Polonya ve Macaristan’da çok sayıda bölüme sadece lise diplomanızla kayıt yaptırabilirsiniz.
Denklik önemli ise;
Türkiye’ye geldikten sonra icra edeceğim meslekle ilgili denklik işlemi benim için önemli , Türkiye’de devlete ya da özel sektöre ait kurumlarda doktor, diş hekimi, eczacı, avukat, hakim, mühendis vb. olacağım, ya da askerlik işlemlerim için bu gerekli diyorsanız.
2015-2016 eğitim-öğretim yılından itibaren;
A) DÜNYADA EN İYİ 1.000 ÜNİVERSİTEDE EĞİTİM ALACAKLAR: Yurtdışında eğitime başladığınız yıl; CWTS Leiden Ranking, Academic Ranking of World Universities (Shanghai), University Ranking by Academic Performance (URAP), QS World University Rankings ve Times Higher Education (THE) World University Ranking tarafından yapılan dünya üniversite sıralamalarında ilk 1.000 üniversite içerisine giren üniversitelerde eğitiminizi almışsanız YÖK’e mezuniyet sonrasında denklik için başvurabilirsiniz. Ancak üniversiteye başlayacağınız yıl, bu listelerde hangi üniversiteler 1.000’e girecek diye düşünmektense, en doğru çözüm aşağıdaki ön koşulları yerine getirmeniz olacaktır.
B) İLK 1.000’İN DIŞINDAKİ DİĞER ÜNİVERSİTELERDE EĞİTİM ALACAKLAR: Yurtdışında eğitime başladığınız yıl, ilk 1.000’in dışında bir üniversitede eğitim alacaksanız, YÖK’ün tanıdığı bir üniversitede, eğitim alacağınız bölüme göre denklik ön koşullarını yerine getirmeniz gerekiyor.
TIP Doktorluğu Okuyacaklar için Denklik Ön Koşulu: Yurtdışında Tıp Doktorluğu okumak için , 1. sınıfa başlayacağınız yıl, ÖSYM tarafından yapılan YKS’ye girmiş ve Tıp Doktorluğu alanındaki sıralamada ilk 40 bin içinde yer almış olmanız gerekiyor.
Diş Hekimliği Okuyacaklar için Denklik Ön Koşulu: Yurtdışında Tıp Doktorluğu okumak için , 1. sınıfa başlayacağınız yıl, ÖSYM tarafından yapılan YKS’ye girmiş ve Tıp Doktorluğu alanındaki sıralamada ilk 80 bin içinde yer almış olmanız gerekiyor.
Eczacılık Okuyacaklar için Denklik Ön Koşulu: Yurtdışında Tıp Doktorluğu okumak için , 1. sınıfa başlayacağınız yıl, ÖSYM tarafından yapılan YKS’ye girmiş ve Tıp Doktorluğu alanındaki sıralamada ilk 100 bin içinde yer almış olmanız gerekiyor.
HUKUK Okuyacaklar için Denklik Ön Koşulu: Yurtdışında Hukuk okumak için, 1. sınıfa başlayacağınız yıl, ÖSYM tarafından yapılan YKS’ye girmiş ve Hukuk alanındaki sıralamada ilk 100 bin içinde yer almış olmanız gerekiyor.
Mimarlık Okuyacaklar için Denklik Ön Koşulu: Yurtdışında Mimarlık okumak için, 1. sınıfa başlayacağınız yıl, ÖSYM tarafından yapılan YKS’ye girmiş ve Mimarlık alanındaki sıralamada ilk 200 bin içinde yer almış olmanız gerekiyor.
Mühendislik Okuyacaklar için Denklik Ön Koşulu: Yurtdışında Mühendislik okumak için, 1. sınıfa başlayacağınız yıl, ÖSYM tarafından yapılan YKS’ye girmiş ve Mühendislik alanındaki sıralamada ilk 240 bin içinde yer almış olmanız gerekiyor.
YÖK’ün Denklik İşlemlerinde Değerlendirme Kriterleri için tıklayınız
Bologna Süreci Nedir?
Bologna Süreci, 2010 yılına kadar Avrupa Yükseköğretim Alanı yaratmayı hedefleyen bir Avrupa reform sürecidir. Pek çok uluslararası kuruluşun işbirliği ile Türkiye’nin de dahil olduğu 47 üye ülke tarafından oluşturulan ve sürdürülen, alışılmışın dışında bir süreçtir.
Bologna Sürecinin oluşturmayı hedeflediği Avrupa Yükseköğretim Alanı içerisinde yer alan ülke vatandaşları, yükseköğrenim görmek ya da çalışmak amaçları ile Avrupa’da kolayca dolaşabileceklerdir. Avrupa, gerek yükseköğretim ve gerekse iş imkanları açısından dünyanın diğer bölgelerinden kişiler tarafından tercih edilecek hale getirilecektir.
Avrupa Yükseköğretim Alanında gerçekleşmesi arzulanmayan tek şey, üye ülkelerin eğitim sistemlerinin tek tip yükseköğretim sistemi haline getirilmesidir. Avrupa Yükseköğretim Alanında hedeflenen, çeşitlilik ile birlik arasında bir denge kurulmasıdır. Amaç, yükseköğretim sistemlerinin kendilerine özgü farklılıkları korunarak birbirleriyle karşılaştırılabilir ve uyumlu hale getirilmesinden ibarettir. Bu şekilde, bir ülkeden ya da yükseköğretim sisteminden diğerine geçiş kolaylaşması ve böylece öğrenciler ve öğretim görevlilerin hareketliliği ve istihdamının artırılması planlanmaktadır.
Not: Bu sayfada verilen bilgiler %100 net, eksiksiz bilgiler değildir, en doğru ve güncel bilgiler için lütfen Yüksek Öğretim Kurumu ile irtibata geçiniz: denklik.yok.gov.tr